دوقلوهای همسان چگونه هستند و چگونه به وجود می‌آيند؟
بارداری دوقلوهای همسان هنگامی به وجود می‌آیند كه یك تخمك توسط یك اسپرم بارور می‌گردد و سپس تقسیم می‌شود (بلافاصله پس از بارور شدن) تا دو جنین به وجود آید. “جنین” واژه‌ای است كه پزشكان به بچه، هنگامی كه آغاز به رشد و نمو در رحم مادر می‌كند، اطلاق كرده‌اند. هر یك از این جنین‌ها به یك بچه تبدیل می‌شود.
دوقلوهای همسان دارای ژن یكسان می‌باشند. آنها یك جنسیت دارند و بسیار شبیه به یكدیگر هستند. دوقلوهای همسان معمولا كمیاب‌تر از دوقلوهای غیر همسان یا دو تخمكی هستند.
دوقلوهای غیر همسان چگونه هستند و چگونه به وجود می‌آیند؟
دوقلوهای غیرهمسان هنگامی به وجود می‌آیند كه دو تخمك متفاوت توسط دو اسپرم متفاوت بارور می‌شوند. در اینجا دو جنین ایجاد می‌شوند كه هریك تبدیل به یك نوزاد می‌گردد.
دوقلوهای غیر همسان یك سری ژن‌های یكسان دارند ولی همه‌ی ژن‌های آنها همانند یكدیگر نیستند. آنها همانند هر خواهر برادر دیگری هستند كه تنها نقطه اشتراكشان این است كه در یك روز به دنیا آمده‌اند. دوقلوهای غیرهمسان می‌توانند دو خواهر، دو برادر و یا یك خواهر و یك برادر باشند.
چه چیزهایی باعث افزایش احتمال دوقلو باردار شدن یك زن می‌شود؟
مسائل خاصی باعث افزایش احتمال دوقلو زایی یک زن می‌شود كه عبارتند از:
• داشتن سن سی سال به بالا
• استفاده از دارو جهت بارداری
• استفاده از پروسه‌ای به نام لقاح مصنوعی (in vitro fertilization) یا IVF جهت كمك به بارداری
• نژاد زن – دوقلوزایی در میان زن‌های سیاه پوست شایع تر است نسبت به زن‌های آسیایی یا سفید پوست
• سابقه خانوادگی دوقلوزایی
این موارد معمولاً باعث افزایش احتمال داشتن دوقلوهای غیرهمسان می‌شود و نه دوقلوهای همسان.
پزشك و یا ماما چگونه متوجه دوقلو باردار بودن من می‌شود؟
هنگامی كه پزشك و یا ماما شما رو معاینه می‌كند، اندازه رحم شما دستش می‌آید. رحم زنانی كه دوقلو باردار هستند، با توجه به زمان بارداریشان، معمولاً بزرگتر از حدی است که انتظار می‌رود. همچنین در ابتدای بارداری پزشك شما احتمالاً یک آزمایش سونوگرافی بر روی شما انجام می‌دهد. سونوگرافی از امواج فراصوت جهت تولید تصاویر از درون اندام استفاده می‌كند. با استفاده از این روش می‌توان تشخیص داد كه چند جنین در درون رحم درحال رشد می‌باشند.
آیا در نوع بارداری دوقلو نیاز به مراقبت‌های خاصی دارم؟
پاسخ مثبت است. چنانچه شما دوقلو باردار هستید بایستی مراقبت‌های خاص بارداری داشته باشید. شما باید بیشتر با پزشك یا مامای خود در تماس باشید. همچنین برای بررسی سلامت جنین‌ها باید مكرر سونوگرافی انجام دهید. همانطور که به اواخر بارداری نزدیک می‌شوید ممكن است برای اطمینان از سلامت جنین‌ها لازم باشد آزمایش‌های دیگری نیز انجام دهید.
چه چیزهایی را باید درباره دوقلو داشتن بدانم؟
دوقلو باردار بودن تا حدی متفاوت از بارداری یك بچه است. پزشك و یا مامای شما برای شما خواهد گفت كه چه مقدار وزن می‌توانید اضافه كنید و تا چه حدی می‌توانید فعالیت داشته باشید.
او همچنین به شما خواهد گفت كه چه مشكلاتی ممكن است در بارداری دوقلو پیش بیاید. متداول‌ترین مشكل این است كه زایمان احتمالاً زودتر و در هفته سی و هفتم انجام می‌شود كه حدود سه هفته زودتر از یك دوره بارداری كامل می‌باشد. پزشكان معمولاً به نوزادانی كه زودتر از زمان موعد به دنیا می‌آیند “نارس” می‌گویند.
زایمان زودرس گاهی مشكل‌زا می‌باشد.
نوزادان نارس معمولاً كوچكتر هستند و بایستی مدت زمان طولانی‌تری در بیمارستان بمانند. احتمال مبتلا شدن آنها به مشكلات پزشكی نیز بیشتر است؛ مانند مشكلات تنفسی.
اگر دوقلوهای شما همسان هستند پزشك و یا مامای شما بایستی برای تشخیص سندرومی به نام “سندروم انتقال خون دوقلو به دوقلو” از سونوگرافی استفاده نماید. این عارضه مربوط به جفت می‌باشد و ممكن است در بعضی از بارداری‌های دوقلویی همسان پیش بیاید. (جفت اندامی درون رحم زن باردار است كه تامین اکسیژن، تغذیه جنین و تصفیه مواد زائد تولید شده توسط آن را در طول دوران بارداری بر عهده دارد.)
اگر دچار این مشكل شوید پزشك شما، شما را تحت مراقبت ویژه قرار خواهد داد و در صورت نیاز به درمان آن خواهد پرداخت. در بارداری دوقلو احتمال مبتلا شدن به فشار خون بالا نیز بیشتر است.
زایمان من در صورت دوقلو باردار بودن چگونه خواهد بود؟
این بستگی به طرز قرار گرفتن جنین‌ها در داخل رحم، سلامت مادر و سلامت بچه‌ها دارد. اگر شما و جنین‌هایتان در سلامت كامل باشید و نخستین بچه با سر در دهانه رحم قرار گرفته باشد، احتمالاً می‌توانید به طور طبیعی زایمان كنید. و اگر چنین نباشد پزشك شما از روش سزارین برای زایمان استفاده خواهد كرد.
چگونه تشخیص بدهم كه دوقلوهای من همسان یا غیرهمسان هستند؟
دوقلوهایی كه جنسیت متفاوت دارند حتماً غیرهمسان هستند. دوقلوهایی كه جنسیت یكسان دارند می‌توانند همسان و یا غیر همسان باشند.
اگر نوزادان شما هم جنس هستند، پزشك و یا ماما احتمالاً می‌توانند با بررسی جفت تشخیص دهند كه نوزادان همسان و یا غیر همسان هستند. اینکار را می‌توانند یا از طریق سونوگرافی قبل از زایمان و یا با بررسی جفت پس از زایمان انجام بدهند. گاهی تنها راه تشخیص همسان بودن یا نبودن دوقلوها انجام آزمایش خون پس از به دنیا آمدن آنها می‌باشد.
آیا می‌توانم دوقلوهایم را با شیر خود تغذیه کنم؟
اگر دوست داشته باشید، بله. بیشتر مادران آنقدر شیر دارند كه بتوانند از پس شیردهی به دوقلوها برآیند. اگر نوزادهایتان نارس هستند شما می‌توانید شیر خود را بدوشید و ذخیره كنید تا زمانی كه قادر به مصرف آن باشند.
همچنین می‌توانید به یك متخصص شیردهی یا همان مشاور شیردهی (lactation consultant) مراجعه كنید و از این طریق یك روش و برنامه شیردهی كه مناسب شما و نوزادان شما می‌باشد اتخاذ كنید.
اگر در مراقبت از دوقلوها به سختی و مشكل برخوردم چكار كنم؟
چنانچه به شما خیلی سخت می‌گذرد كمك بگیرید. مراقبت از دوقلوها می‌تواند خسته كننده و امری پراضطراب باشد. می‌توانید از دوستان و خانواده كمك بگیرید. بسیاری از پدر و مادرها عضویت در گروه‌های پشتیبانی خانواده‌های دارای دوقلو را مفید می‌یابند و از این طریق درباره مشكلات و مسائل مشترك با یكدیگر تبادل نظر می‌كنند.
منبع
منبع این مطلب، رفرنس معتبر پزشکی UpToDate می‌باشد.
مامانیا یک راهنمای جامع بارداریه که با اون می‌تونید با عوارض و نشانه‌های مختلف بارداری آشنا بشید و یاد بگیرین برای هر کدوم از این حالت‌ها چه راهکارهای علمی وجود دارن.