زردی اصطلاحی است كه پزشكان هنگامی كه پوست نوزاد یا سفیدی چشم او زرد رنگ میشود به كار میبرند. زردی بین نوزادان رایج است و ممكن است یک یا چند روز پس از تولد خود را نشان دهد. نوزاد را پزشک معمولاً پس از تولد زمانی كه هنوز در بیمارستان است و همچنین در اولین چکاپ بعد از مرخصی برای تشخیص زردی معاینه میكند.
زردی نوزاد هنگامی بروز پیدا میكند كه خون نوزاد حاوی میزان زیادی از مادهای به نام “بیلیروبین” است. زرد شدن نوزاد در واقع نشانه این است كه باید میزان بیلیروبین او آزمایش و بررسی شود.
دلایل متفاوتی برای بالا بودن سطح بیلیروبین در نوزادان وجود دارد. به عنوان مثال بعضی از نوزادانی كه با شیر مادر تغذیه میشوند ممكن است به دلیل کمبود شیر، زردی بگیرند. زردی بین نوزادانی كه زودرس به دنیا میآیند نیز رایجتر است.
بسیار مهم است كه هنگام معاینه نوزادان زردی آنها نیز بررسی شود. این به آن علت است که بالا رفتن بیلیروبین، در صورت عدم درمان، باعث بروز آسیبهای مغزی میشود.
علائم زردی چیست؟
زردی باعث زرد شدن پوست و سفیدی چشم میشود. ابتدا از صورت شروع میشود ولی ممكن است به شكم، سینه و دستها نیز سرایت كند. پاها در آخرین مرحله درگیر میشوند.
گاهی زردی میتواند بسیار حاد باشد. پوست نوزادی كه زردی حاد دارد ممكن است نارنجی- زرد شود و یا در زیر زانو در ناحیه پایینی پا زرد شود. سفیدی چشم نیز ممكن است زرد به نظر آید. موارد زیر نیز ممكن است برای نوزادی كه زردی حاد دارد، صدق كند:
• سخت از خواب بیدار شدن نوزاد
• گریه گوش خراش نوزاد
• ناآرامی و مدام گریه کردن نوزاد
• نوزاد مدام گردن یا بدن را به پشت خم كند.
چگونه متوجه شوم كه نوزاد من زردی دارد؟
شما میتوانید این امر را با فشار دادن یك انگشت برروی بینی یا پیشانی نوزاد خود تشخیص دهید. اگر انگشت را برداشتید و پوست در آنجایی كه فشار داده بودید زرد رنگ بود نوزاد شما زردی دارد.
با داشتن زردی نوزاد چه موقع به پزشک مراجعه كنم؟
با پزشک خود تماس بگیرید اگر:
• زردی نوزادتان بدتر شده است و یا؛
• نوزاد شما علائم زردی حاد دارد.
آیا آزمایشی برای تشخیص زردی وجود دارد؟
بله. پزشک میتواند با آزمایش زردی را تشخیص دهد. این كار از طریق آزمایش خون یا اندازهگیری میزان بیلیروبین از روی پوست انجام میگیرد.
آیا كارهایی هست كه خودم بتوانم برای بهبود زردی نوزادم انجام دهم؟
بله. برای بهبود زردی نوزاد خود ابتدا مطمئن شوید كه به اندازه كافی شیر میخورد. چنانچه شیر خودتان را میخورد، مكرر و به شیوه صحیح به او شیر دهید. اگر نگران هستید كه نوزادتان به اندازه كافی شیر نمیخورد با پزشک یا پرستار خود در این باره صحبت كنید.
شما میتوانید از روی علائم زیر متوجه شوید كه نوزادتان به اندازه كافی شیر خورده:
• ٦ بار یا بیشتر پوشک خود را خیس كند؛
• رنگ مدفوع او از سبز پر رنگ به زرد تبدیل شود؛
• او پس از شیر خوردن آرام و خوب به نظر آید.
اینكه نوزادتان نیاز به درمان بیشتر دارد یا خیر را پزشک تعیین خواهد كرد. چنانچه میزان بیلیروبین فرزندتان فقط كمی بالا باشد به احتمال زیاد به طور خود به خود خوب میشود. ولی اگر میزان بیلیروبین او خیلی بالا است و یا زودرس به دنیا آمده است احتمالاً به توصیه پزشک تحت درمان قرار خواهد گرفت.
زردی چگونه درمان میشود؟
رایج ترین نوع درمان زردی “نور درمانی” است. به آن “فتوتراپی” نیز میگویند. در نور درمانی پزشک نوزاد را زیر نور آبی خاصی قرار میدهد. نوزادان را معمولاً برهنه یا تنها با یک پوشک زیر نور قرار میدهند تا نور به طور مستقیم بر روی پوست بتابد.
شما میتوانید در حین نور درمانی با نوزاد خود تماس داشته باشید و او را ببینید. میتوانید به او شیر نیز بدهید. پزشک شما ممكن است توصیه كند همانطور كه نوزادتان را در آغوش میگیرید یا به او شیر میدهید “پتوی نوری” مخصوصی دور او بگیرید تا همچنان از نور درمانی بهرهمند شود.
در بعضی از موارد نور درمانی را میتوان به جای بیمارستان در خانه انجام داد. پزشک شما راجع به اینكه این گزینه شامل حال شما میشود یا خیر صحبت خواهد كرد.
منبع
منبع این مطلب، رفرنس معتبر پزشکی UpToDate میباشد.
مامانیا یک راهنمای جامع بارداریه که با اون میتونید با عوارض و نشانههای مختلف بارداری آشنا بشید و یاد بگیرین برای هر کدوم از این حالتها چه راهکارهای علمی وجود دارن.